Özlem ERMİŞ BEYHAN
Nakite sıkışan KOBİ’ler de bu dönemde vergi ödemeleri ve yeniden yapılandırma taksitleriyle uğraşıyor. Mükellefler bugün (4 Ağustos) bir dizi ödemeyle karşı karşıya. Geçen aydan ertelenen yeniden yapılandırma taksiti ile bu ayki taksit üst üste gelince bu ertelemede iki taksitin birlikte ödeneceğini bilmeyen özellikle küçük firmalar için büyük şok oldu. Bu nedenle uzmanlar, birçok şirketin yapılandırmasının bozulabileceği uyarısında bulundu.
Üst üste aynı güne denk gelen bu ödemelerle ilgili olarak Gelir İdaresi Başkanlığı’nın herhangi bir çalışmasının olmadığı öğrenildi. Geçen aydan ertelenen yapılandırmanın ilk taksitine ek olarak yapılandırmanın ikinci taksiti bugün ödenecek. Yine bugün gelir vergisinin ikinci taksiti ile motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksiti ödenecek. Kredi bulmanın oldukça zorlaştığı bu günlerde, başta KOBİ’ler olmak üzere tüm şirketler, yağmur nedeniyle nakit akışını yönetmek çok daha zor hale geldi. Ağustos ayında ek motorlu taşıtlar vergisinin ilk taksiti de var.
Haklarını kaybedebilirler
DÜNYA Gazetesi Editörü Zeki Gündüz, küçük ve orta ölçekli işletmelerin nakit akışını yönetmekte zorlandığını, kredi sıkışıklığının tüm işletmeleri etkilediğini, böyle bir dönemde tüm vergi düzenlemelerinde şirketlerin nakit akışının da dikkate alınması gerektiğini söyledi. Gündüz, mükelleflerin üst üste binen ödemelerine vurgu yaparak, nakit sıkışıklığının her alanda dile getirildiği bu günlerde birçok şirketin yeniden yapılandırma haklarını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalmaması için sürecin doğru planlanmasının öneminin altını çizdi.
DÜNYA Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Talha Apak, gecikmelerden dolayı vatandaşlarda her zaman bir beklenti olduğunu, bu durumun yeni ertelemelere yol açtığını, son ödeme günlerinde büyük yoğunlukların yaşanarak mağduriyetlere yol açtığını belirtti. Apak, “Mükellef zaten ertelenmesi durumunda ödemeyi son güne bırakıyor.
Teknik altyapımız birçok ülkeye göre daha gelişmiş ancak tüm ödemeler bir güne sıkışıp kaldığında sistem kilitlenebiliyor. Vatandaşlar ayrıca çok sayıda maaş gününü takip etmekte zorlanıyor. Finans her ödeme için ayın 1. ve 15. günlerini sabitleseydi daha düzenli bir yapıya geçilebilirdi. DÜNYA Gazetesi yazarı Funda Başaran Yavaşlar, “7440 Sayılı Kanun’un ödeme süresi bugün doluyor. 1. taksit ödeme süresi uzatıldığı için 1. ve 2. taksitlerin bugün birlikte ödenmesi gerekiyor.
Ödeme yapılmaması durumunda 7440 Sayılı Kanun’dan yararlanma imkanı ortadan kalkar. Yavaşlar, mükelleflerin zor durumda olduğunu şöyle anlattı: “Öte yandan motorlu taşıtlar vergisi mükelleflerinin mutat MTV’lerini – süre uzatımı nedeniyle – ödemeleri için tanınan süre bugün doluyor ve bu ay ek motorlu taşıtın ilk taksiti ödenecek. 7456 sayılı Kanunla getirilen vergi (EMTV) de ödenmek zorundadır.
Ödenmemesi durumunda araç satılamaz, parçalanamaz ve muayenesi yapılamaz. EMTV’nin ödenmemesi durumunda trafikten çekilme, hurdaya çıkarma ve ihracat nedeniyle tescil kapatma işlemlerinin yürütülmesi de yasaktır.
Dolayısıyla ödeme güçlüğü çeken mükellefler çok zor durumda. Öte yandan, ödeme yapabilecek durumda olan mükelleflerin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesine erişimi oldukça zordur. Bu, yaşanan yoğunluktan kaynaklanmaktadır.’ WORLD yazarı Bülent Yıldırım da konu ile ilgili olarak, “Şirketlerin nakde ulaşmasının daha da zorlaştığı günümüzde bu ödemelerin kredi ile dönen firmaları ve nakit akışında sorun yaşayan firmaları zorlayacağını düşünüyorum.”
“Sistemik yoğunluklardan dolayı ödeme yapılamayabilir”
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Başkanı Emre Kartaloğlu, “4 Ağustos 2023, elektronik ödeme ve tebligat sistemlerindeki yoğunluk açısından kıymetli günlerden biri.
Bir bütün olarak belirtmek isterim ki tüm vergi ve SGK primlerinin ödeme süresi ile bildirim sürelerinin neredeyse tam bir güne uzatılmış olmasının ilgili kurumlarımızın elektronik sistemlerinde sistemsel bir yoğunluk oluşturabileceğini, ve sistemsel tıkanıklık nedeniyle ödeme ve bildirimlerin yapılamadığı bir durumla karşılaşabiliriz.
Öte yandan yüksek bedelli vergi ve prim ödemelerle karşı karşıya kalacağımız için işletmelerimizde nakit istikrarını sağlamak adına gerekli planlamaların son ana kadar yapılmasında fayda olduğunu düşünüyorum.”
“Mükelleflere son bir şans verilebilir”
Funda Başaran Yavaşlar, önemli bir konuya daha vurgu yaptı: “7440 Sayılı Kanun’da Cumhurbaşkanına başvuru, bildirim ve beyanda bulunma süreleri 30 Haziran 2023 tarihine kadar (bu tarih dahil); Bu başvuru, tebligat ve beyannameye ilişkin ilk taksit ödeme sürelerinin 31 Temmuz 2023 tarihine kadar uzatılmasına izin verilmiş olup, Cumhurbaşkanı bu yetkiyi zaten kullanmıştır. Artık geriye dönük bir yasal düzenleme ve faiz uygulamasıyla -tahsilatın zamanında yapılmasında- kamu yararına halel getirmeksizin ilk iki taksiti ödeyemeyenlere son fırsat tanınabilecek.
Diğer bir ihtimal ise, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın, beyanname verme ve ödeme sürelerini yasal süreden itibaren bir ayı geçmemek üzere yeniden belirleme yetkisini kullanmasıdır. Her halükarda bugün ödeme yapamayan mükellefler en azından MTV ve EMTV açısından erteleme fırsatından faydalanabilir. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun (md. 48), kamu borcunun ödenmesi durumunda çok zor durumda kalacak olan mükelleflere, yazılı ve yazılı başvuru kuralı ile tecil imkanı sağlamaktadır. teminat gösteriyor. Ertelenmiş faiz hala ayda yüzde 2, yılda yüzde 24.”
Bugün son gün…
2023 yılı Gelir Vergisi 2. taksitinin 31 Temmuz’da ödenmesi, Motorlu Taşıtlar Vergisi 2. taksiti ve ödeme süresinin uzatılması ile peşin ve 1. ve 2. taksitlerin sisteme yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Cetveli” Kanunu Dönemin “Form BaBs” bildirimlerine kadar elektronik defter (e-Defter) uygulamasına dahil olanlar tarafından oluşturulması ve imzalanması zorunlu olan e-Defterlerin oluşturulması ve imzalanması ile eş zamanlı olarak Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemi ve bahsi geçen tarih. İndirme son tarihleri bugün sona eriyor.
